NS en de ketenpartners creëren sociaaleconomische impact door mobiliteit te bieden en mensen in de gelegenheid te stellen te reizen van A naar B om te werken, studeren of recreëren en zo een bijdrage te leveren aan het economische verkeer. Reizen met de trein zorgt daarbij ook voor verbinding van mensen en voor sociale inclusie. Het belang van mobiliteit in Nederland is door het Kennis Instituut Mobiliteit gewaardeerd op € 76 miljard. Hiervan is € 7.776 miljoen aan NS toe te schrijven (€ 7.652 miljoen in 2017).
Reistijd van de deur-tot-deurreis leidt tot maatschappelijke kosten, omdat reizigers hun tijd niet naar behoefte kunnen besteden. Dit geldt vooral voor tijd door vertraging en tijd in drukke treinen (bijvoorbeeld geen zitplaats). De negatieve impact van reizen bedroeg in 2018 € 5.727 miljoen (€ 5.608 miljoen euro in 2017, herberekend). De verhoging van de negatieve impact wordt veroorzaakt doordat er meer met de trein is gereisd. De impact van reistijd in drukke treinen is behoorlijk verbeterd door maatregelen tegen drukte in de trein, zoals meer inzet van materieel. Kortom, uit de impactanalyse blijkt ‘tijd is geld’: voor een positievere impact moet de tijd van de gehele reis worden verkort en tijd tijdens de reis moet efficiënt en comfortabel kunnen worden besteed.
Reistijd
Milieu-impact: emissies, landgebruik, afval, water en geluid
Negatieve milieu-impact is onder andere het gevolg van het gebruik van fossiele brandstoffen. Het gebruik van fossiele brandstoffen veroorzaakt luchtverontreiniging door de emissies van onder meer CO2, SO2, NOx en fijnstof. Dit heeft een negatieve impact op klimaat, natuur en gezondheid met kosten voor de maatschappij tot gevolg. Door gebruik van 100% groene stroom voor treinen en gebouwen is deze impact in de afgelopen jaren fors verminderd. Ten opzichte van 2014 is deze negatieve impact gehalveerd. Ook landgebruik, afval, watergebruik en geluidsoverlast leiden tot een negatieve milieu-impact.
De trein heeft een positieve milieu-impact ten opzichte van de auto. Reizen met de trein voorkomt een deel van de impact van luchtverontreiniging, doordat deze, inclusief de OV-fiets, lager is dan van autoreizen en alternatief voor- en natransport. De positieve impact van geluid en landgebruik ten opzichte van de auto betreft de wegen en geluidsmaatregelen die niet genomen hoeven worden omdat reizigers voor de trein kiezen. De positieve milieu-impact ten opzichte van de auto berekenden we alleen voor ‘keuzereizigers’: reizigers die een keuze kunnen en willen maken tussen de auto en de trein.
Negatieve milieu-impact
Positieve impact t.o.v. auto
Onze negatieve milieu-impact verbeterde in 2018 met € 15 miljoen, met name doordat we geen dieseltreinen meer rijden en busbedrijf Qbuzz hebben verkocht. De positieve milieu-impact van reizen met NS ten opzichte van de auto liep daardoor op tot € 291 miljoen.
De huidige negatieve milieu-impact bedroeg € 72 miljoen (€ 87 miljoen in 2017, herberekend), onderverdeeld naar ongeveer € 9 miljoen direct als gevolg van NS en circa € 63 miljoen in de keten als gevolg van voor- en natransport, productie van treinen en elektriciteit en infrastructuur.