NS gebruikt in treinen, werkplaatsen, stations en kantoren veel materialen. Ons streven is om hier zuinig mee om te gaan en ze een tweede leven te geven als wij er afstand van doen. Bij treinen en OV-fietsen kijken we bijvoorbeeld of ze door revisie langer mee kunnen. Als we producten of onderdelen afvoeren, kijken we of het mogelijk is om deze ergens anders te gebruiken. Anders zorgen we voor recycling van materialen. Onze ambitie is om met NS 100% circulair te worden. Dat willen we onder meer bereiken door:
materiaalgebruik te reduceren;
bij inkoop van materialen invulling te geven aan circulair inkopen;
levensduurverlenging te onderzoeken;
afval te scheiden: scheiden aan de bron wat moet en achteraf wat kan;
afzetmarkt voor ‘afgedankte’ materialen te zoeken;
organiseren van proceseigenaarschap (afvalmanager);
samen te werken met belangrijke stakeholders zoals leveranciers en ProRail.
Circulariteit van onze treinen
De materialen van de treinen van NS zijn na zo’n 20 jaar aan vervanging toe. Na modernisering kan de trein vervolgens weer zo’n 20 jaar dienst doen. NS moderniseert nu de dubbeldekstreinen van het type VIRM. Hierbij hergebruiken we 86% van de 'oude' trein, zoals casco, deuren, beeldschermen, trappen en voorruit. Onderdelen die daarna overblijven zamelen we zo goed mogelijk gescheiden in voor recycling: raamrubbers voor rubberen speeltegels, zijwanden en bagagerekken voor dijkversteviging/oeverversterking.
In totaal krijgt ruim 97% van de materialen van de trein op deze manier een tweede leven. Voor de laatste 3%, waaronder vloeren, plafonds en bekledingsdelen, zoeken we nog naar een toepassing. We onderzoeken bijvoorbeeld of het mogelijk is om van de vloerdelen bureaubladen te maken voor onze kantoren.
Na ongeveer 40 jaar stromen treinen uit. We kijken dan eerst naar verkoop van de volledige trein. Als dit niet kan, dan demonteren we waardevolle treinonderdelen voor hergebruik in andere treinen en voor de TechniekFabriek, het opleidingsinstituut voor NS-monteurs. Sommige waardevolle onderdelen stellen we beschikbaar voor het goede doel. In 2018 hebben we 64.000 kilogram materialen hergebruikt. Vervolgens gaan we over tot circulair slopen van de trein waarbij zo veel mogelijk van de materialen wordt omgezet tot nieuwe waardevolle grondstoffen. Denk aan de tl-verlichting, raamrubbers en metaal. De lessen en ervaringen bij modernisering en sloop nemen we mee in de circulaire specificaties voor de aanschaf van nieuwe treinen.
Afval verminderen
Naast de slooptreinen had NS in 2018 circa 18 miljoen kilogram afval (2017: circa 18 miljoen kilogram). NS bevordert reductie van afval onder andere door reizigers te vragen kranten na het lezen in het bagagerek achter te laten. Als meer mensen één krant gebruiken, kunnen oplages omlaag. Sinds oktober 2018 krijgen reizigers bij 200 winkels op het station 25 cent korting op warme dranken met een zelf meegebrachte, herbruikbare beker. In 2018 is NS gestart met het plaatsen van watertappunten op stations waarmee ze hun eigen fles kunnen vullen. Dit vermindert plastic afval.
Afval recyclen
In 2018 hebben de medewerkers in onze werkplaatsen 81% van het afval kunnen scheiden (2017:81%). Van ons afval wordt zo’n 4% als gevaarlijk afval afgevoerd. Het afval van onze stations en treinen hebben we voor 32% gescheiden aangeleverd (2017: 25%). Op 15 stations en in alle treinen kunnen reizigers papierafval scheiden. Onze retailmedewerkers scheiden op 100 stations papier en karton. Op 7 stations scheiden ze ook gft en etensresten voor biovergisting. Een deel van ons afval werd door een nascheidingsinstallatie gescheiden.
In totaal werd in 2018 45% van al het afval van kantoren, werkplaatsen, stations en treinen gescheiden en aangeboden voor recycling (2017: 42%). Uiteindelijk lukt het onze afvalverwerkers om 44% te recyclen en 56% wordt verbrand met energieterugwinning. Een heel klein deel van ons afval (0,2%) moet gestort worden.