Gastvrij en prettig verblijf

In 2018 heeft NS Stations met partners wederom veel stations verbeterd. We hebben geïnvesteerd in faciliteiten die de gastvrijheid verhogen, ook op de kleine stations. Voorbeelden zijn betere parkeer- en stallingsmogelijkheden voor fiets en auto, en voorzieningen waarmee bezoekers hun tijd op het station prettig kunnen doorbrengen. We zoeken naar geschikte invulling voor leegstaande ruimtes op het station om de beleving en sociale veiligheid te bevorderen met behoud van de eigenheid van het pand en met zorg voor ons erfgoed. Zo is station Geldermalsen geheel gerenoveerd. Elk station heeft sinds 2016 een stationsmanager, die verantwoordelijk is voor alle dienstverlening aan onze reizigers, huurders en stakeholders en het schoon, heel en veilig houden van het station.

Verbeterde wachtvoorzieningen

In 2018 zijn op 19 stations wachtvoorzieningen aangepakt. Dit jaar hebben we de StationsHuiskamers op station Heerhugowaard, Alphen aan den Rijn, Den Helder, Assen en Goes geopend, waarmee het totale aantal stations met een StationsHuiskamer op 17 uitkomt. StationsHuiskamers bieden bezoekers een prettige plek met voorzieningen als koffie, stopcontacten, een toilet en reisinfo. De nieuwe StationsHuiskamers op de vijf genoemde stations zijn gevestigd in de ruimte waar voorheen Kiosk zat. De medewerkers van de voormalige Kiosk zijn nu gastvrouwen en gastheren van de StationsHuiskamer en een belangrijk aanspreekpunt voor de reiziger. Ook in 2019 bouwen we nog zo’n 7 Kiosken om naar een StationsHuiskamer op met name kleinere stations door heel Nederland.
Op station Cuijk is de wachtruimte in het stationsgebouw uit 1882 gerenoveerd. Karakteristieke elementen en constructies zijn in de oude glorie hersteld. Voor eten en drinken kunnen bezoekers terecht in het nieuwe café.

Toiletten op stations

Toiletten zijn een belangrijke basisvoorziening voor gastvrije stations. Toiletvoorzieningen maken we veiliger, comfortabeler en toegankelijker voor de reiziger, met een herkenbare kwaliteit en serviceconcept. Op 21 grotere stations heeft NS Stations deze toiletten in concessie uitgegeven aan Sanifair. In 2018 hebben we op station Den Haag Holland Spoor een nieuwe Sanifair-locatie geopend. De toiletten beschikken over een mindervalidetoilet, nachttoilet en familyroom en zijn te vinden op een locatie die is afgestemd op de toekomstige nieuwe transfertunnel. Eind juli was de opening van een nieuw Sanifair-toilet op station Tilburg en na de zomer startte de realisatie van een derde locatie op Amsterdam Centraal.

Watertappunten op stations

NS wil op alle stations in Nederland gratis drinkwater aanbieden aan OV-reizigers. Daarom is NS gestart met de aanleg van drinkwatertappunten op 222 stations in Nederland. Het eerste tappunt is eind oktober in gebruik genomen op station Alkmaar. Het is de bedoeling dat eind 2019 90% van alle treinreizigers in Nederland op zijn of haar reis langs een watertappunt komt. NS investeert ruim € 3 miljoen om de watertappunten te realiseren en de komende 10 jaar te onderhouden. Met dit initiatief wil NS het drinken van kraanwater verder stimuleren en daarmee ook direct bijdragen aan het verminderen van het afval van plastic flessen.

Stemmen op het station

In 2018 konden reizigers op een recordaantal stations hun stem uitbrengen voor de gemeenteraadsverkiezingen of het raadgevend referendum. De mogelijkheid om op het station een stemlokaal in te richten is belangrijk voor gemeenten en voor NS in het kader van gastvrijheid.

Schone stations

NS Stations is verantwoordelijk voor het schoon en sneeuwvrij houden van alle stations, ongeacht welke vervoerder op het station stopt. Reizigers oordeelden positiever over de reinheid van stations. 80% gaf in 2018 een 7 of hoger tegenover 78% het jaar ervoor. Uit onderzoek blijkt dat bezoekers sommige aspecten van de schoonmaak, zoals vloeren, banken en prullenbakken, belangrijker vinden dan andere. Extra aandacht hiervoor heeft de klanttevredenheid verbeterd.

Stations in verbouwing

Op 22 maart is station Eindhoven officieel geopend. Na een ingrijpende verbouwing van 5 jaar hebben reizigers de ruimte en de faciliteiten die passen bij een station van nu en de toekomst. We legden een ruime passage aan naast de oude tunnel, met winkels, roltrappen en liften, kunst en veel wachtruimte. Dit is gebeurd met behoud van het iconische monumentale stationsgebouw, dat in oude glorie is hersteld.
In 2018 waren 13 stations in verbouwing, waaronder Harderwijk, Assen en Driebergen-Zeist. De verbouwingen verlopen voorspoedig en sommige zijn afgerond. Het nieuwe station Amsterdam Zuid groeit van 1.750 naar 5.400m2. Het wordt een overzichtelijk station met een gelijkvloerse vrije doorgang en extra brede passages, die toegang geven tot trein- en metroperrons, bewaakte fietsenstallingen, kaartverkoop, winkels en overige stationsvoorzieningen. Aan de buitenzijde van het station komen overdekte looproutes met voorzieningen voor taxi, bus en tram. Het voorzieningenaanbod wordt vergelijkbaar met Utrecht Centraal en Rotterdam Centraal. Alle lessen van recente grote stationsverbouwingen zoals Breda, Den Haag Centraal, Utrecht Centraal en Arnhem Centraal zijn verwerkt in het ontwerp. Daarbij gaat het bijvoorbeeld om gefaseerd bouwen omdat ‘de winkel’ gewoon open blijft.
De gemeente Almere, NS, ProRail en de provincie Flevoland startten afgelopen jaar voorbereidingen voor verbetering van station Almere Centrum en de directe omgeving van het station. Almere Centrum is het grootste Intercitystation aan de Flevolijn en heeft daarmee een belangrijke functie in het openbaarvervoernetwerk van de stad en de regio.

Ontwikkeling van stationsgebieden

De Cartesiusdriehoek, het voormalige werk- en rangeerterrein in Utrecht, moet de meest gezonde, OV- en fietsvriendelijke wijk van Nederland worden. De ontwikkeling van het gebied is gebaseerd op het Koersdocument dat door NS gezamenlijk met de gemeente Utrecht is opgesteld en unaniem door de gemeenteraad is aangenomen. Het ontwerp bouwt verder op ambities van NS en de gemeente Utrecht voor een gezond leven in een gezonde leefomgeving. Er verrijzen circa 2.600 woningen, een groot park, een school, een supermarkt, horeca en diverse andere voorzieningen. Blikvanger en epicentrum van de buurt wordt het historische CAB-gebouw, met onder meer plek voor een muzikale broedplaats en een brouwerij. De buurt en andere betrokkenen gaan de ontwikkelingen mede vormgeven. 
Ook in Rotterdam wordt een terrein van NS herontwikkeld. Het gaan om De Boezembocht dat ruimte gaat bieden aan de stadswijk Nieuw Kralingen. Het terrein is ontruimd. Bijzonder hierin was de online veiling van een betoncentrale.
NS Stations heeft in 2018 het gebouw The Globe en een ontwikkelplot aan de Waldorpstraat naast Den Haag Holland Spoor verkocht. NS Stations kocht The Globe zelf aan in 2015 aan voor de realisatie van het stationsproject Den Haag Holland Spoor. De realisatie hiervan is in 2017 gestart. Vorig jaar heeft NS Stations besloten The Globe weer op de markt te brengen aangezien deze aankoop niet behoort tot het strategisch vastgoed dat waarde toevoegt aan het station of zijn omgeving.
NS Stations investeert opbrengsten in het station en stationsgebied. Daarmee spelen we in op de vraag van de reizigers naar meer services en voorzieningen (bijvoorbeeld fietsenstallingen, toiletten, watertappunten). Ook bouwen we bijvoorbeeld extra wachtruimten voor het personeel van de diverse vervoerders.

Veiligheid op het station

Net als andere jaren was ook in 2018 veiligheid van de bezoekers, medewerkers, kantoor- en winkelpersoneel op de stations een belangrijk speerpunt. Met veiligheidsrondes, veiligheidstargets, incidentonderzoek en communicatie werken we aan een veiligheidscultuur waarin we open zijn over veiligheidsrisico’s en incidenten. Onze kennis over veiligheidsprogramma’s delen we ook met onze huurders. Zo kunnen we van en met elkaar leren en processen verbeteren.

Duurzaamheid op stations

Op station Utrecht Centraal en station Zwolle zijn in 2018 proeven gehouden om kartonnen wegwerpbekers te scheiden van het overige afval. De herinrichting van het fastfoodcourt op Utrecht Centraal bood de kans om hiervoor nieuwe afvalbakken te plaatsen. Op station Zwolle is een deel van de afvalbakken met een andere opening en nieuwe stickers geschikt gemaakt voor het inzamelen van wegwerpbekers. De proef draagt bij aan de ambitie van NS om in 2020 de hoeveelheid reizigersafval gereduceerd te hebben met 25% ten opzichte van 2014. 75% daarvan willen we gescheiden inzamelen zodat dit afval gebruikt kan worden voor recycling.