Om de spoorwegveiligheid te vergroten, heeft NS één geharmoniseerd veiligheidsbeheersysteem (‘1VBS’) voor het hele bedrijf ingevoerd. Hiermee zorgen we voor heldere en eenduidige processen, wat de spoorwegveiligheid bevordert. Het systeem doorloopt een continu verbeterproces. De Inspectie Leefomgeving en Transport heeft in 2018 een audit uitgevoerd op het 1VBS voor de hercertificering van de verschillende spoorwegondernemingen van NS. We hebben een nieuw veiligheidscertificaat gekregen.

Passages rood sein

Het aantal niet-technische passages van een rood sein (STS) is een indicator voor spoorwegveiligheid. Het aantal STS-passages kwam in 2018 uit op 61 (2017:47). Bijna de helft (28) van de STS-passages in 2018 zijn ontstaan met lege treinen bij het rangeren en bij het overbrengen van een lege trein van het ene naar het andere station. NS en ProRail onderzoeken de oorzaak van deze toename.
Het aantal STS-passages van treinen met reizigers bleef met 33 gelijk aan 2017. Het aantal keren dat het zogenaamde gevaarpunt werd bereikt, zoals een wissel, nam af van 13 keer in 2017 naar 9 keer in 2018.
Het systeem ORBIT, dat machinisten waarschuwt als ze te hard op een rood sein af rijden, kan STS-passages voorkomen. Daarnaast geeft data uit ORBIT inzicht in risicovolle situaties en ontwikkelingen, zodat we maatregelen kunnen nemen die ingrijpen vóórdat een incident plaatsvindt. In 2018 heeft NS het systeem ORBIT ingebouwd in de treinen van het type VIRM, ICM, SGM, DDZ en SLT. De inbouw van SLT loopt door tot in 2019.

Vijfjarentrend STS

Remcriterium

NS heeft in 2017 het principebesluit genomen om het remcriterium (het technisch afdwingen van sterkere remming bij het naderen van een rood sein) van het IC-materieel te verzwaren, te beginnen met de VIRM. In 2018 werkte NS dit besluit verder uit om te bepalen wanneer aanpassing van de VIRM-treinen en de dienstregeling mogelijk is.
Afgelopen jaar is op verschillende locaties ATB-vv (Automatische Treinbeïnvloeding-verbeterde versie) aangelegd. Daarnaast hebben we in 2018 vervolg gegeven aan onderzoek naar de impact op werkbelasting en afleiding. We hebben eye-trackingonderzoek en simulatoronderzoek voorbereid. Daarmee krijgen we inzicht in de impact van devices zoals tablets in de cabine op kijkgedrag van machinisten. Het onderzoek wordt in 2019 uitgevoerd.

Rijden met ERTMS

ERTMS (European Rail Traffic Management System) is een Europees treinbeveiligingssysteem dat wordt ingevoerd op het Nederlandse spoor. Het vergroot de mogelijkheid om verschillende systemen met elkaar te laten communiceren en verbetert de veiligheid en betrouwbaarheid van de treindienst. De staatssecretaris van IenW heeft meegedeeld dat de programmabeslissing in 2018 is uitgesteld, omdat de eerder gemaakte planning niet haalbaar was. Het maken en onderbouwen van ontwerpkeuzes, het opstellen van documenten en het maken van afspraken met de spoorpartijen kost meer tijd dan oorspronkelijk geraamd. Pas daarna kan NS starten met het inkoopproces en vervolgens de inbouw in de treinen. Aanvullende maatregelen blijven nodig omdat nog niet de hele infrastructuur over ERTMS beschikt.